B30, het voormalige ministerie van Economische Zaken aan de Bezuidenhoutseweg 30, is getransformeerd van een energieverspillend gebouw tot het eerste BREEAM-gecertificeerde rijksmonument van Nederland. Bij de transformatie speelden een optimale isolatiegraad en ‘onzichtbare’ technologie een belangrijke rol. B30, dat tussen 1912 en 1917 werd gebouwd, stond bekend als een onbehaaglijk, energieverslindend gebouw dat hoognodig moest worden gerenoveerd. Deerns was verantwoordelijk voor het duurzaamheidsconcept en voor essentiële elementen op het gebied van installatietechniek, bouwfysica en akoestiek, brandveiligheid en duurzaamheid.
De vastgoedportefeuille van de overheid
Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) beheert de vastgoedportefeuille van de Nederlandse overheid, waarin rijksmonument B30 een van de belangrijkste gebouwen is. Het RVB is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van strategie en beleid, beheer en onderhoud, aankoop en verkoop, bouw-, verbouwings- en renovatieprojecten en de ontwikkeling en herontwikkeling van vastgoed. Het beheert de meest gevarieerde vastgoedportefeuille van Nederland, die onder andere bestaat uit gevangenissen, rechtbanken, kazernes, luchthavens, rijks- en belastingkantoren, havens, rijksmonumenten, historische gebouwen, musea en paleizen.
Ontwerp en advies
De uitdagende renovatie van B30 is uitgevoerd door een publiek-private samenwerking (PPS), waarvoor Deerns was uitgenodigd op basis van eerdere gerealiseerde projecten voor het RVB. Het consortium werd geleid door Facilicom dat de komende dertig jaar ook verantwoordelijk is voor de exploitatie van het gebouw. KAAN Architecten werd aangesteld als architect. Deerns was verantwoordelijk voor het ontwerp van de installatietechniek, bouwfysica, akoestiek, brandveiligheid en duurzaamheid. Ook heeft Deerns het duurzaamheidsconcept voor het gebouw opgesteld.
Zorgvuldige renovatie
Deerns werkte nauw samen met KAAN Architecten, Facilicom en Breijer Bouw, om een naadloze integratie van techniek en bouwfysica in het gebouw te garanderen. Voor de ontwikkeling van een efficiënt brandveiligheidsplan bestudeerde Deerns de originele documenten van het gebouw, om ervoor te zorgen dat de visie van de architect intact bleef bij toepassing van de brandveiligheidsrichtlijnen. Deerns ontwikkelde daarnaast oplossingen op maat voor verschillende installatietechnische elementen om de thermische en akoestische prestaties te verbeteren. Uiteraard zijn daarbij de authentieke elementen van het gebouw zoveel mogelijk bewaard gebleven.
Van energieverslindend naar energiezuinig
De isolatie van de oorspronkelijke gevel vormde een speerpunt van het duurzaamheidsconcept. Om de benodigde isolatie te bepalen, liet Deerns de doorlaatbaarheid van de gebruikte stenen analyseren. De uitdaging was om precies de juiste hoeveelheid isolatie te gebruiken. Te veel isolatie zou kunnen leiden tot vochtophopingen in de gevel, met mogelijke scheuren tot gevolg. Dankzij de verbeterde isolatiegraad van de gevel kon een duurzaam verwarmingssysteem met lage temperatuurverwarming en WKO (Warmte Koude Opslag) worden geïnstalleerd. Het door Deerns ontworpen klimaatsysteem voldoet optimaal aan de huidige eisen en is volledig in de architectuur geïntegreerd door gebruik te maken van de aanwezige ruimte in constructies. Daarnaast heeft Deerns bijvoorbeeld opgedikte wanden gebruikt om techniek ‘onzichtbaar’ weg te werken in houten constructies en speciale vergaderruimten ontworpen waarin alle techniek is geïntegreerd. Historische elementen zijn zoveel mogelijk gekopieerd en herhaald. Zo zijn in bestaande ruimten roosters gecreëerd door uitsparingen in bestaande wandafwerkingen te frezen. Tot slot zijn in de gewelven flexibele materialen toegepast, die vrijwel onzichtbaar zijn.
Aanwezigheidsdetectie
Het hele gebouw is voorzien van sensoren voor aanwezigheidsdetectie, zodat de verlichting alleen wordt ingeschakeld wanneer dit nodig is. De verwarming, koeling en ventilatie worden geregeld op basis van het aantal aanwezigen in een ruimte, dat wordt bepaald door de hoeveelheid CO2 in de ruimte te meten.
Gerenoveerd B30 overtreft verwachtingen van gebruikers
B30 fungeert nu als multifunctioneel kenniscentrum en denktank van de Rijksoverheid en biedt ruimte aan 450 medewerkers. Deerns heeft er samen met de de partners voor gezorgd dat het gebouw volledig aan de verwachtingen van de gebruikers voldoet en deze zelfs overtreft. Met het toegekende energielabel A voldoet B30 bovendien ruimschoots aan de eis dat bestaande gebouwen minimaal energielabel C moeten hebben in 2023. Het duurzaamheidsconcept en de door Deerns geïmplementeerde maatregelen hebben daarnaast geleid tot de toekenning van het BREEAM-NL-certificaat ‘Very Good’. B30 is getransformeerd in een efficiënte en comfortabele werkomgeving waar de overheid met recht trots op is.
